Дэлхийн улс төрийн бодлого шинэ шатанд дэвшин орж, түүх төгсөх, үндэсний төр улсуудын уламжлалт сөргөлдөөнд эргэн орох, трайбализмаас даяарчлал хүртэлх олон хандлагын нөлөөгөөр үндэсний төр улс мөхөх гэх мэт түүний ирээдүйн дүр төрхийн боломжит хувилбаруудад эрдэмтэд бид бүхний анхаарлыг хандуулах болсон. Эдгээр үзэл бодлууд өнөөгийн бодит байдлыг тал бүрээс нь судлаж авч үзэхийг оролдсон байна. Гэвч асуудлын хамгийн гол, чухал талыг орхигдуулжээ. Өнөөгийн дэлхий дахины зөрчил мөргөлдөөний үндсэн эх сурвалж нь үзэл суртал ч тэр, эдийн засаг ч тэр биш гэж миний бие бодож байна. Хүн төрөлхтнийг зааглан хуваахын зэрэгцээ зөрчил мөргөлдөөний эх сурвалж болсоор байх гол хил хязгаарыг соёл тодорхойлох болно. Үндэсний төр улс олон улсын харилцааны гол хөдөлгөгч хүч хэвээр үлдэх ч дэлхийн улс төрийн бодлогод нөлөөлөх томоохон зөрчил мөргөлдөөн олон янзын соёл иргэншилд багтах бүлэг, үндэстнүүдийн дунд өрнөх болно. Соёл иргэншлийн мөргөлдөөн дэлхийн улс төрийн бодлогын давамгайлагч хүчин зүйл болно. Соёл иргэншил дундын хуваагдлын шугам – ирээдүйн фронтын шугам мөн. Айсуй цагийн соёл иргэншил хоорондын зөрчил мөргөлдөөн – нь өнөөгийн дэлхий дахины зөрчил мөргөлдөөний эцсийн шат байх болно. Орчин үеийн олон улсын харилцааны тогтолцоог бий болгосон Вестфалийн энх тайвны дараах хагас зуун жилийн хугацаанд Өрнөдөд зөрчил мөргөлдөөн их төлөв эдийн засгийн хүчин чадлаа зузаатгаж, зэвсэгт хүчнээ хүчирхэгжүүлэхийн зэрэгцээ төрийн албаа сайжруулах гэсэн, хамгийн гол нь, өөртөө шинэ эзэмшил нэгтгэхийг эрмэлзсэн эзэн хаад – ван, улсын эзэн, хэмжээт цаазат болон хэмжээгүй эрхт захирагчдын хооронд өрнөж байв. Уг үйл явц нь үндэсний төр улс үүсэхэд хүргэсэн бөгөөд Францын агуу их хувьсгалаас эхлэн зөрчил мөргөлдөөний үндсэн шугам захирагчдын дунд төдийгүй үндэстнүүдийн хооронд шатлан өргөжсөн. 1793 онд Р. Р. Палмер (R. R. Palmer)-ын үгээр «эзэн хаадын дундах дайн эцэслэж, ард түмнүүдийн дундах дайн эхэлсэн байна» (The wars of kings were over; the wars of peoples had begun).

Шинжлэх ухааны ихэнхи салбар тэр дундаа инженерчлэлийн салбарын судалгааны чухал чиглэл бол тооцон бодох ухаан юм. Ус, шингэнтэй холбогдсон инженерчлэлийн салбарт уг ухаан нь тооцон бодох шингэний динамик хэмээн нэрлэгдэж салбарын чухал асуудлуудыг шийдэхэд үнэтэй хувь нэмрээ оруулж байна. Энэхүү илтгэлд харьцангуй шинэвтэр шингэний хөдөлгөөнийг тооцон бодох арга болох Латтис Больцманы аргыг (цаашид ЛБА гэх) сүвэрхэг орчин дундуурх шингэний урсгалд хэрхэн ашиглаж байгаа тухай дурьдах юм. ЛБА нь бусад уламжлалт тооцон бодох аргуудтай (төгсгөлөг аргууд) харьцуулбал сүвэрхэг орчныг загварчлахад маш тохиромжтойн дээр, хэд хэдэн ялгаатай замаар тооцон бодох боломжийг бүрдүүлж өгч байгаа нь хэмжээсийн янз бүрийн түвшинд газрын доорхи усны хөдөлгөөн, түүнд ууссан бодисын тархалт/дисперси зэргийг загварчлах боломжтойг харуулж байна. Энэ илтгэлийн үр дүнд гарсан тооцооны тохирол болон өмнөх ижил төстэй судалгааны материалуудаас үзэхэд ЛБА нь сүвэрхэг орчин дотуурх урсгалын динамик шинж чанарыг загварчлах өндөр бүтээмжтэй, нарийвчлалтай арга гэдгийг баталж байна.

Товч агуулга: Хэл шинжлэл нь нийгмийн шинжлэх ухаан билээ. Учир нь хэл бол нийгмийн үзэгдэл юм. Мөн хэлний нийтлэгийн үүднээс хэл бол байгалийн ч үзэгдэл мөн. Тэгэхээр энэхүү байгалийн үзэгдлийг судалдаг шинжлэх ухаан нь байгалийн ухааны шинж чанартай байдаг. Тэгэхээр хэл шинжлэл нь байгалийн шинжлэх ухаан ч мөн гэж үзэж болно. Хэлийг нийгмийн үзэгдэл болох талаас нь хангалттай судалсаар ирсэн. Одоо шинжлэх ухааны зарим нэг хандлагууд өөрчлөгдөхийн хэрээр хэлийг зөвхөн нэг талаас нь, нийгмийн ухааны талаас нь, байгалийн ухааны оролцоогүйгээр дангаар нь судлах хангалттай биш болжээ. Хэл шинжлэлийн судлагдахууныг байгалийн шинжлэх ухаан талаас нь анхааран судалвал илүү олон боломж ч нээгдэнэ, ингэвэл монгол хэл шинжлэлийн мэргэжлийн нэр хүнд ч өсөх юм. Монголын хэл шинжлэлийн судалгаанд чухам энэ талаас нь харсан, анзаарсан судалгаа илүү чухал шаардлагатай байна. Монгол хэл шинжлэлийн судалгаа нь ихэвчлэн онолын судалгаанд анхаарлаа хандуулсан, бусад өөр олон хэл шинжлэлийн салбарыг (хэрэглээний г.м.) зарим талаар орхигдуулж ирсэн гэж хэлж болохоор байна. Түлхүүр үг: Байгалийн болон нийгмийн шинжлэх ухаан, орчин үеийн хэл шинжлэл, хэлний нийтлэг Keywords: Natural science, social science, modern linguistics, language universal

Архитектура: сб. науч. тр. Выпуск 13 / Белорус. нац. технич. ун-т ; редкол. : А.С. Сардаров (гл. ред.) [и др.]., Минск., 2020

Изложены современные представления о механизмах взаимодействия антихолин-эстеразных средств с ферментом, дана их сравнительная характеристика, описаны фармакологические эффекты и механизмы их возникновения, представлены возможности применения при лечении различных заболеваний.

В связи с полисемией термина “биоэнергетика”, для отрасли, занимающейся получением энергии из биомассы (биотоплива), мы предлагаем усовершенствованное название – “биотехноэнергетика”. Термин “биоэнергетика”, в первоначальном его значении, должен использоваться для характеристики энергетического обеспечения процессов жизнедеятельности организмов и роли энергии в управлении этими процессами. Рассмотрены вопросы состояния, проблем и перспектив переработки отходов сельскохозяйственного производства путем биогазовой технологии, как одной из составляющих биотехноэнергетики в Украине.

В монографии проза Эдгара Аллана По рассматривается с точки зрения актуальной в современной гуманитарной науке проблемы тела в культуре. Автор поставил перед собой задачу перечитать По вопреки сложившимся о нем мифам и стереотипам, по возможности восстанавливая имманентный историко-культурный контекст и исследуя тревожащую материальность его текстов. В фокусе исследования - фигура наблюдателя и специфические техники наблюдения; повествование как форма вербального насилия и как травматический опыт; особые миметические отношения, в которые вступают тело и тело, тело и текст. Сквозь призму телесного сделана попытка переосмыслить характерные черты поэтики По, выявить внутреннюю логику и динамику его письма, определить психологический рисунок, образное и композиционное своеобразие его рассказов. Книга адресована как специалистам (прежде всего филологам и историкам культуры), так и всем, кто интересуется творчеством Эдгара По.

Өнөө үед орчин үеийн техник технологийн дэвшил болох компьютерийн боломжийг ашиглан хэлийг судлах нь түгээмэл болжээ. Энэхүү өгүүлэлд аливаа нэг эхийн үгийн давтамжийг тооцоолж дүн шинжилгээ хийдэг TextSTAT програмыг ашиглан хоёр өөр цаг үеийн өдөр тутмын хоёр өөр сонины үгийн давтамжийг тооцоолон гаргаж, үүндээ тулгуурлан зарим нэг ажиглалт хийжээ. Энэ өгүүлэл өдөр тутмын сонин нийт хэдэн үгтэй байдаг болон эдгээрээс хамгийн идэвхтэй нь ямар үгнүүд байдаг, мөн өдөр тутмын сонин 30 жилийн хугацаанд үгийн сангийн хувьд хэрхэн хувьсан өөрчлөгдөж ирэв гэх мэт асуултад хариулт өгөхийг оролджээ.